Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα / Κωνσταντίνος Θεοτόκης

Με: Η κερένια κούκλα / Κωνσταντίνος Χρηστομάνος

Ο Καραβέλας όπως παρανομάζεται ο τραχύς γέροντας της νουβέλας, βρίσκεται στον αντίποδα της ευαγγελικής μορφής του Τουρκόγιαννου. Η ζωή του καθορίζεται από το αχαλίνωτο σαρκικό πάθος για μια νέα παντρεμένη γυναίκα, ένα πάθος που θα τον οδηγήσει στην ηθική εξαχρείωση, ακραία έκφραση της οποίας είναι η στάση του απέναντι στην άρρωστη κι ετοιμοθάνατη γυναίκα του. Αν όμως τη ζωή του την όρισε το σαρκικό πάθος, στο τραγικό τέλος θα τον οδηγήσουν η απληστία και η αρπακτικότητα των συγχωριανών του. «Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα» (1920) δημοσιεύεται έναν χρόνο μετά τον «Κατάδικο» (1919) και συγκροτεί μαζί του ένα εξαίρετο αντιστικτικό δίπτυχο. (από άλλη πηγή)

Η "Κερένια κούκλα" του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου είναι ένα έργο με θέμα τον έρωτα, την τρυφερότητα, τον πόθο. Με έναν νεαρό άντρα που άθελά του γλυκοβλέπει ένα κορίτσι που κοκκινίζει με το ερωτευμένο κορίτσι να έλκεται ακαταμάχητα ενώ πρέπει να αντισταθεί με τη μοιραία στιγμή ανάμεσά τους, που κάνει ωστόσο μια αμυγδαλιά αιφνιδίως να ανθίσει με εύθυμους γλεντζέδες και φλύαρο λαϊκό κόσμο με λιβάδια γεμάτα λουλούδια αλλά και με πένθιμα δωμάτια αρρώστιας. Με τους δυο νέους να αγκαλιάζονται μισοναρκωμένοι από ευτυχία σε ένα κατώφλι. Με μια αμείλικτη τιμωρία... Ένα μυθιστόρημα για τη γλύκα του έρωτα και για την πίκρα από τη σύντομη διάρκεια της ζωής. Ένα κορυφαίο έργο της ελληνικής πεζογραφίας.
Η μελέτη της Αγγέλας Καστρινάκη αναζητά στο μυθιστόρημα τα λανθάνοντα νοήματά του, τα σύμβολα, τις υπόγειες αναφορές σε αρχαία μυστήρια του θανάτου και της αναγέννησης - όλα όσα κρύβονται αριστοτεχνικά κάτω από μια επιφάνεια αθηναϊκής ηθογραφίας. Η "Κερένια κούκλα" αναδεικνύεται ως ένα υψηλής τέχνης συμβολιστικό έργο, αλλά και ως το πρώτο -και χωρίς συνέχεια για πολύν καιρό- ελληνικό ερωτικό μυθιστόρημα, καθώς αντιμετωπίζει το φαινόμενο του έρωτα στην αυτονομία του. (από άλλη πηγή)